YENİ NƏŞRLƏR

Uşaqların və böyüklərin qəhrəmanı olan Qaragöz yeni sərgüzəştləri ilə sizi həm güldürüb əyləndirəcək, həm də düşündürəcək. Əslində, Qaragöz bizi güldürmək üçün çox səy göstərmir. 

Bu kitab ingilis xalqının sevimli nağıl qəhrəmanı – əfsanəvi şotlandiyalı atıcı Robin Hood haqqındadır. 

Nils adlı dəcəl oğlan öz şıltaq əməllərinə görə meşə cırtdanı tərəfindən ovsunlanır və balaca bir adamcığaza çevrilir.

Çəhrayı delfin

“Amazon delfinləri” və ya “Inia” adlandırılan, suda yaşayan bu gözəl heyvan, Amazon çayının sakinidir. Bu delfinlərə, həmçinin böyük çayın göllərində də rast gəlmək mümkündür. Fransız zooloqu Joffrua Sent İler Etyenin şərəfinə adlandırılıb.


Yetkin fərdlər 2,5 metr boyunda və 97 - 207 kq ağırlığında olur. Dişi delfin erkək delfin ilə müqayisədə bir qədər kiçikdir. Bədənin toxuması möhkəm və güclü olmasına baxmayaraq çevikdir. Okean delfinlərindən fərqli olaraq İnialarda servikal vertebra birləşməmişdir, bu da onlara başlarını 90 dərəcə döndərməyə imkan verir. Gövdə ölçülərinə görə yan üzgəcləri böyükdür və arxaya doğru qıvrılır. 


Amazon çayı delfininin kürək üzgəci yoxdur, ancaq kürəyindəki çıxıntı təkamüllü olaraq keçmişdə bir kürək üzgəci olduğunu göstərir. Olduqca diqqətə çarpan, incə və uzun bir ağzı, həm alt, həm üst çənədə 25-35 cüt dişi vardır. Ön dişlər çəngəl şəklindədir, arxa dişlər iti uclu amma daha düzdür. Öndəki dişlərlə  ovu tutur, arxadakılarla da çeynəyir.


Çəhrayı delfinlərin bədən rəngi yaşa görə dəyişir. Yeni doğulanlar və gənclər yeniyetmənin açıq-boz rəngə çevrildiyi tünd rəngli bir rəngə sahibdirlər. Böyüklər dəri səthinin təkrar sürtməsi nəticəsində çəhrayı olur. Rənglərin fərqliliyi istilik, su şəffaflığı və coğrafi mövqeyindən asılıdır. 


Amazon delfini yalnız yaşayır. Bəzən hərəsində 5 delfin olmaqla qruplara ayrılırlar. Bir-birləri ilə xüsusi səs çıxararaq ünsiyyət qururlar. Görmə və qoxu bilməsi yaxşı inkişaf edib. Onlar oturaq həyat tərzi yaşayırlar, yalnız çaylarda su səviyyəsinin dəyişməsi zamanı köç edirlər. Günün istənilən vaxtında aktivdilər. 


Amazon çayı delfinləri, ümumiyyətlə çay bazasından qidalanır və ovları xərçəng və kiçik balıqlardır. Bəzən kiçik tısbağaları da yeyirlər. 


Gözləri kiçik olmasına baxmayaraq olduqca yaxşı görə bilirlər, ancaq çölə çıxıq yanaqları səbəbiylə aşağını çox yaxşı görə bilmirlər.


Çəhrayı Amazon delfini Beynəlxalq Qırmızı Kitabın siyahılarında "həssas növ" statusu almışdır. Sayı azalma təhlükəsi altındadır.