Təbiət

Lotus

Lotus su bitkisidir və onu yetişdirmək üçün su lazımdır. Hələ, 10-15 il əvvəl həyətində gölməçə tikilmiş bağ sahəsi tapmaq olduqca çətin idi. Buna görə də, yalnız həvəskarlar və təcrübəçilər evdə bu heyrətamiz bitkini yetişdirdilər. Bəziləri hətta vanna otağında bu bitkini yetişdirməyə nail olmuşdular. Ancaq belə kiçik bir yerdə çiçək uzun müddət böyüyə bilməzdi və gec-tez açıq su anbarına köçürülməli olurdu.


Bitki lotus ailəsindən ikiotlu çoxillik bitkilərə aiddir. Onların böyüməsi, inkişafı və çiçəklənməsi yalnız dibi palçıqlı və dəniz səviyyəsindən müxtəlif hündürlükdə olan su anbarlarında mümkündür: çay deltaları, gölməçələr, bataqlıqlar, dərələr, göllər. Məsələn, dağlarda (təxminən 1,5 km) hündürlükdə yerləşən Hindistan göllərində bitkilərə rast gəlinir, eyni zamanda lotus torpağın tərkibinə və temperaturuna da çox tələbkardır. İnanılmaz gözəlliyə malik bu çiçəklərə yalnız isti iqlimi olan bölgələrdə rast gəlinir: Şərqi Asiya (Yaponiya, Çin, Hindistan) və İndoneziya, Amerika (Mərkəzi və Cənub), Avstraliya ölkələri. Ancaq ruslar başqa yerə səyahət etmədən heyrətamiz çiçəyi görə bilərlər - gözəl çiçək Rusiyanın bəzi bölgələrində - Uzaq Şərqdə, Kubanda böyüyür. Tamanda Lotus Vadisi kimi tanınan su bağı var.


Lotus təkcə ibadət obyekti deyil, həm də qida kimi xidmət edirdi. Toxumlar və nişasta ilə zəngin olan lotus rizomları un halına salınaraq şirniyyatlar hazırlanırdı. Aclıq illərində lotus bir çox insanı ölümdən xilas etdi. İndi isə Çin və Hindistanda yetişdirilir. Böyük (30 sm-ə qədər) parlaq çəhrayı lotus çiçəkləri səhər tezdən çiçək açır və axşam solur. Meyvə duş başlığına bənzəyir, hər bir "dəlik"də meyvə qozası olur. Yetişəndə qopub çürüyənə qədər üzür, bundan sonra qoz-fındıq dibinə düşür. Lotus yarpaqları mumlu bir örtüklə örtülmüşdür və su damcıları şüşədən civə kimi yuvarlanır. Bəhs etdiyimiz bitki hindistanlı və ya qoz daşıyan lotus (Nelumbo nucifera) adlanır. Volqa deltasında onun kolluqları təxminən 60 hektar ərazini tutur. Və ümumilikdə lotus ailəsində 2 növ var; ikincisi Afrika sarı lotusdur.


Hind əfsanəsinə görə Budda doğulduqdan dərhal sonra təkbaşına yeddi addım atdı. Körpənin ayağının basdığı yerdə lotus çiçəkləri açır. Hinduizmdə yaradıcı tanrı Brahma həmişə müqəddəs lotusun fonunda təsvir olunur.