Şimali Amerikada tapılan daşlaşmış heyvan qalıqları Yer kürəsində dinozavrların nəslinin qəflətən kəsilməsinə asteroidin səbəb olması barədə nəzəriyyəni artıq təsdiq edib. İndi isə alimlər Avropada da bunu əsaslandırıblar və belə bir qənaətə gəliblər ki, dinozavrlar bütün Yer kürəsində eyni vaxtda və çox sürətlə qırılıb.
İspaniya, Fransa, Rumıniya və digər ölkələrdə Tabaşir dövrünə ail qədim kələzlərin daşlaşmış qalıqları tapılıb. Zoltan Çiki-Savanın rəhbərliyi ilə Buxarest Universitetinin bir qrup tədqiqatçısı həmin tapıntıların müxtəlifliyinə və yaşına əsaslanaraq müəyyən edib ki, dinozavrların nəslinin qəflətən kəsilməsinə qədər onların populyasiyası çox böyük və müxtəlif olub.
Məsələn, asteroid zərbəsindən bir neçə min il əvvəl yırtıcı və otyeyən dinozavr növləri İspaniyanın Pireney yarımadasında və Fransa ərazisində geniş yayılıb. Professor Zoltan Çiki-Savanın sözlərinə görə, söhbət Tabaşir dövrünün kontinental ekosistemlərinin təbiətinin, tərkibinin və təkamülünün başa düşülməsindən gedəndə Avropa uzun müddət başqa qitələrin kölgəsində qalıb. Lakin son 25 ildə biliklərimizi zənginləşdirmək üçün böyük işlər görülüb. İndi biz dinozavrlar dövrünün lap sonlarında onların həyatına dair yeni kəşflərin astanasındayıq. Sirr deyildir ki, 66 milyon il əvvəl Yer kürəsinə asteroid düşüb və dinozavrların nəsli kəslilib. Lakin bu əhvalatı əsasən Şimali Amerika ərazisində tapılan daşlaşmış dinozavr qalıqları təsdiq edib. İndi isə məlum olub ki, Şimali Amerikada olduğu kimi Avropada da dinozavrlar asteroid zərbəsindən tələf olub. Bu isə asteroidin dinozavrları bütün dünyada eyni vaxtda məhv etdiyini göstərir.
Nəzəri cəhətdən asteroid bir neçə milyon il əvvəl və ya sonra düşsəydi, dinozavrlar bu zərbəyə davam gətirə bilərdi. Məsələ bundadır ki, dinozavrlar asteroidin düşməsindən və sonrakı təbiət kataklizmlərindən əvvəl növ müxtəlifliyinin azalması səbəbindən zəifləmişdi.
12.02.2015