İnsanlar müxtəlif yoluxucu xəstəliklərə yoluxur və bu xəstəliklərin yayılmasına səbəb olurlar. Çox vaxt onlar xəstəliyə necə yoluxduqları barədə fikirləşirlər. Sizcə, onlar necə yoluxurlar?
Əsas infeksiya mənbələri:
İnsanlar - xəstələr (infeksiya daşıyanlar);
Heyvanlar - ibtidai və ali heyvanlar (infeksiya daşıyanlar);
Ətraf mühitin abiotik amilləri - torpaq, su, hava (infeksiyalı).
İnfeksiya mənbəyi törədicinin yaşaması, çoxalması və toplanması üçün əlverişli olan təbii mühitdir.
Törədicinin yoluxma mexanizmi xəstəlik törədicisinin yoluxmuş orqanizmdən sağlam insan və ya heyvan orqanizminə ötürülməsidir. Bu mexanizm 3 mərhələdə həyata keçirilir:
1. Yoluxmuş orqanizmdən törədicinin ayrılması;
2. Törədicinin xarici mühitdə olması - hava, qida, su və s.
3. Törədicinin xarici mühitdən yeni, sağlam orqanizmə daxil olması.
Törədicilərin ötürülməsi müəyyən yollarla baş verir:
• Damcı (qrip, qızılca və s. virusları);
• Hava-damcı (vərəm);
• Həzm yolu ilə (vəba, qarın yatalağı, dizenteriya, dabaq və s.);
• Təmas yolu ilə (göbələk xəstəlikləri, qoturluq, səpkili yatalaq və s.);
• Transmissiv - qansoran heyvanlar vasitəsilə (malyariya, qoturluq, ensefalit və s.).
28.02.2020