Təbiət

And qaya xoruzu

And qaya xoruzu, və ya Peru qaya xoruzu (lat. Rupicola peruviana) - Perunun milli (endemik) heyvanı sayılır və Manu Milli Parkında qorunur.

 

Bu quşlar Kotinq (Cotingidae) ailəsinin digər nümayəndələrinə nisbətən kifayət qədər böyükdür. Bədən uzunluğu 37 sm-ə çata bilər; dişilər erkəklərə nisbətən daha kiçikdir. Xarici görünüşünə görə bütün digər quşlardan fərqlənirlər. And qaya xoruzu güclü ayaqları olan kompakt bir bədənə sahibdir. Dişi fərdlər əks cinsin gənc fərdləri kimi parlaq lələklərlə örtülməmişdir.

 

Erkək fərdlərin qara qanadları və quyruğu var, üst lələklərdən bəziləri isə açıq boz rəngdədir. Erkəkdə uzaqdan nəzərə çarpacaq qədər parlaq narıncı başı, boyunu, arxa hissəsi və sinəsi var. Ən çox nəzərə çarpan xüsusiyyəti isə, başın arxasından dimdiyə qədər uzanan və demək olar ki, tamamilə narıncı tüklə örtülmüş pipiyidir. Dişilərdə pipik daha kiçikdir.

 

Bu quşlar And dağları ətrafında, Venesueladan Boliviyaya qədər olan tropik və subtropik enliklərdə geniş yayılıblar. Dərələrin, yamacların və qayalıqların meşəli hissələrində yaşayırlar. Meyvələr, böcəklər və kiçik onurğalılar ilə qidalanır.

 

Cütləşmə zamanı 50-yə qədər erkək fərd qrup şəklində bir ərazidə toplanır. Budaqda və ya qayanın kənarında oturan erkək pipiyi və yüksək səsi ilə dişilərin diqqətini çəkməyə çalışır. Cütləşdikdən sonra dişi bir qayanın üstündə və ya kiçik bir mağarada gildən yuva qurur və bir qayda olaraq iki yumurtanı tək başına inkubasiya edir.