Hatteriya (Tuatara) Yeni Zelandiyanın Şimal Adası yaxınlığındakı kiçik adalarda tapılır. Lakin keçən əsrin sonuna qədər Yeni Zelandiyada yaşayırdı. Görünüşünə görə kərtənkələyə bənzəsə də, onlar fərqli bir nəslin, Rhynchocephalia dəstəsinin bir hissəsidir. Tuatara adı maori dilindən götürülüb və "arxadakı zirvələr" deməkdir.

Brontozavrlardan, ixtiozavrlardan, diplodokuslardan daha qədimdir. Hatteria ilk dəfə 220 milyon il əvvəl ortaya çıxıb. Hatteriyanın üç gözü var. Başın hər iki tərəfində iki böyük göz, başın tacında isə daha kiçik və nazik dəri ilə örtülmüş üçüncü göz var. Bugöz zəif görür. O, yalnız işığı qaranlıqdan ayırır.

Hatteriyalar gecələr ova gedirlər. Soyuq sevəndirlər, onlar təxminən 12-17 ° C temperatura üstünlük verirlər. Dişilər yumurtaları yerə basdırır və tərk edirlər. Yumurtadakı embrionlar uzun müddət-13-14 ay inkişaf edir. Balalar yavaş-yavaş böyüyür, ancaq uzun müddət yaşayırlar.