Görkəmli şəxsiyyətlər

Nəcib Fazil Qısakürək

Nəcib Fazil Qısakürək 1904-ci il mayın 26-da İstanbulda anadan olub. İbtidai və orta təhsilini Amerikan və Fransız kollecləri ilə "Bəhriyyə" məktəbində (Hərbi Dəniz Liseyi) alıb. O, Cümhuriyyət dövründə şeir, hekayə, pyes, xatirə və.s növdə əsərlər qələmə almış, Ustad və “Səkilər şairi” (“Kaldırımlar şairi”) kimi tanınan, 120-dən çox əsəri olan Türk şairidir.

 

Nəcib Fazil Qısakürəyin atası Əbdülbaki Fazil bəy, anası Mediha Xanımdır. Səma adlı bacısı hələ 5 yaşında ikən vəfat edib.


Nəcib Fazıl Qısakürəyin bilinən ilk şeiri 1 iyul 1923-cü ildə Yeni Məcmua qəzetində çıxan “Kitâbe” adlı şeiridir.

 

Nəcib Fazıl Qısakürək Cümhuriyyətin ilk illərində heca vəzni ilə şeirlər yazmış, əsərlərində estetik qayğılar güdmüş, metafizik-psixoloji dərinliyə malik şeirlər yazmışdır. Nəcib Fazil Qısakürəyin şeirləri şairin yaşadığı dəyişikliklərdən təsirlənib. Əbdülhakim Arvasi ilə görüşdükdən sonra şeirlərində dini-mistik baxış üstünlük təşkil etmişdir. Nəcib Fazil Qısakürəyin şeirlərində hakim mövzular bunlardır: Qorxu, ölüm, təcrid, Allah, insan, din, yer, təbiət, qadın, tənhalıq və s. 

 

Nəcib Fazil Qısakürək təhsil üçün getdiyi Parisdən qayıtdıqdan sonra bankçılıq peşəsi ilə İstanbulda tanış olub. O, ilk iş təcrübəsini Hollandiya Bankında qazanıb. Hollandiya Bankından sonra Osmanlı Bankında çalışaraq Adana-Ceyhana getdi. Nəcib Fazil Qısakürək həyatı boyu davam edən at həvəsi bu illərdə başlayıb. 1927-ci ildə İstanbula qayıdan Nəcib Fazil Qısakürək oradan Giresuna getdi. Az sonra Giresundakı bankı tərk edərək İstanbula qayıdıb. Nəcib Fazil Qısakürək də bir müddət Fransız avtomobilləri satan şirkətdə ticarət xidmətinin rəisi işləyib. Bu işdən sonra yenidən bank işinə qayıdıb və daha doqquz il işləyib.

 

Nəcib Fazil Qısakürək şairlik həvəsinə görə bank işini tərk edib. O, bankçılıqla yanaşı, müxtəlif təhsil müəssisələrində çalışıb. Ankarada Yüksək Dövlət Konservatoriyasına təyin olunmuş, İstanbul Gözəl Sənətlər Akademiyasında mədəniyyətdən dərs demiş, Robert Kollecinin son üç sinfinin ədəbiyyat dərslərində iştirak etmişdir.


Nəcib Fazil Qısakürək sağlığında yazdıqları və etdikləri ilə həm dövründə, həm də sonrakı dövrlərdə bir çox insana təsir etmiş birisidir. Əbdülhakim Arvasi ilə tanışlıqdan əvvəl və sonra olaraq həyatını iki hissəyə bölmək olar. Nəcib Fazil Qısakürək yaşadığı bohem həyatından uzaqlaşaraq özünü İslam dinini anlamağa və izah etməyə həsr etdi. 1983-cü ildə Erenköydəki evində vəfat edən şair izdihamlı cənazə mərasimi ilə dəfn edilib.