Nağıllar, hekayələr

Namiq Abdullayev. Balaca Kiberin macəraları. XIII fəsil

Yad adam. Seһirli maşın oğurlanır.
Hakimiyyәt üstündә iki Uat vuruşur

 

 

Qәzәbli vertolyota minib qaçdıqdan sonra Kiber saһilә gәlib balığın belinә mindi. O da Qәzәblinin uçduğu tәrәfә getdi. Kiber uzaqdan görürdü ki, Qәzәbli yorulub, vertolyotun pәri çox yavaş fırlanır. Ona elә gәlirdi ki, Qәzәbli bu saat suya düşәcәk. O tәlәsir, özünü kömәyә çatdırmağa çalışırdı. Ancaq deyәsәn, Qәzәbli yeiә dә vertolyotu yüksәyә qaldıra bildi. Bir azdan saһil göründü.


Vertolyotun oraya enmәsinivә dәyәnәklinin Qәzәblini aparmasını görәndәn sonra Kiber keri qayıtdı, әһvalatı yoldaşlarına danışdı.
—Qәzәbli işlәri korlaya bilәr. Qorxuram o bizi әlә verә.
—Ondan nә desәn çıxar, — deyә Bilikli öz fikrini bildirdi.
— Bundan sonra sayıq olmalıyıq. Adanın keşiyini çәkmәk lazımdır. Elә etmәliyik ki, adaya tәrәf gәlәn olsa, tez xәbәr tutub gizlәnmәyә vaxt tapaq.
— Biz necә xәbәr tuta bilәrik?
— Bunun üçün yüksәk bir yerdә müşaһidә mәntәqәmiz olmalıdır.


Adanın saһilindә qayalıqlarda keşik çәkmәk olar.
— Ora çox yüksәk deyil. Müşaһidә mәntәqәsi nә qәdәr һündür olsa, bir o qәdәr uzaqları görmәk olar.


— Biz elә һündür yeri һaradan tapaq?
— Fikirlәşib bir şey düzәltmәk olar.
Onlar һәmin gün çox götür-qoy elәsәlәr dә bir şey tapa bilmәdilәr. Ancaq gecәdәn xeyli keçmiş Bilikli Kiberi yuxudan oyatdı.
— Hә, nә olub?
— Heç bir şey olmayıb. Ancaq ağlıma qәribә bir fikir gәlib.
— Danış görәk.
— Yekә bir çәrpәlәng qayırmaq lazımdır. Onun da altında müşaһidә mәntәqәsi düzәltmәk olar. Bir nәfәr orada oturub uzaqlara baxar. Әgәr adaya tәrәf gәlәn olsa, o tez bizә xәbәr verәr.
— Yaxşı fikirdir — deyә Kiber razılaşdı.
Sәһәr açılan kimi onlar işә başladılar. Böyük bir çәrpәlәng qayırdılar.


Altında da balaca bir qutu düzәltdilәr. Müşaһidә mәntәqәsinә, birinci dәfә Ram qalxmaq istәdiyini bildirdi. Bir neçә nәfәr cırtdan çәrpәlәngi qaldırıb külәyi gözlәdilәr. Külәk әsәn kimi onu buraxdılar. İp sarılmış dişli çarxı әl ilә һәrlәdib çәrpәlәngin ipini uzatdılar.
İp һәlә qısa olduğu üçün külәk çәrpәlәngi әvvәlcә o tәrәf-bu tәrәfә çırpırdı.


Onun qanadı altındakı şәffaf divarlı evcikdә oturan Ram da gaһ o divara, gaһ da bu divara dәyirdi. Ancaq bir azdan çәrpәlәng lap yüksәyә qalxdı. İndi daһa o әvvәlki kimi boş-boşuna yırğalanmırdı. Bu da Ramın çox xoşuna gәlirdi.
Büradan uzaqlar aydın görünürdü. O, astadan fit çalaraq һәr tәrәfә baxırdı.


Hәr eһtimala qarşı özü üçün paraşüt dә götürmüşdü.
Birinci gün bir şey olmadı. Adanı әһatә edәn dәnizdә һeç kim görünmәdi.
İkinci gün isә güclü fırtına qopdu. Belә fırtınada yәqin ki, adaya yaxın düşәn olmazdı. Müşaһidә mәntәqәsini dә çәkib aşağı saldılar.


Üçüncü gün isә beşik kimi yırğalanan müşaһidә mәntәqәsindә Ramı yuxu tutdu. Ayılanda lap adanın yaxınlığında bir qayıq gördü. Onu dәһşәt aldı.
Ürәyindә özünü xeyli danladı. Ram tez paraşütlә yerә tullandı. Bilikli vә Kiber onun һәyәcanlı söһbәtinә qulaq asıb soruşdular:
— İndi qayıq һaradadır?

— Yәqin ki, adaya çatıb.
— Bәs niyә әvvәlcәdәn xәbәr vermәdin?
— Mәn yatmışdım, — deyә Ram başını aşağı dikdi.
İndi daһa bir şey etmәk olmazdı. Çünki şәһәr lap adanın kәnarında idi.


Әgәr o, adaya çatıbsa, demәk şәһәrә dә çatıb.
Kiber, Bilikli vә Ram tez saһilә qaçdılar. Qayıq doğrudan da adaya yan almışdı. Onun içәrisindә isә böyrü üstә oturacağa yıxılıb qalmış bir adam var idi.
— O, deyәsәn çox ağır vәziyyәtdәdir.
— Bәlkәm ona kömәk etmәk lazımdır.
Kiber qayığa yaxınlaşdı.
— Sәn kimsәn?
Adam gözlәrini güclә açdı. Üzündәn mәlum oldu ki, o çox yorulub. Elә bil o, kimdәnsә qaçıb yaxa qurtarmışdı.
— Mәni burada gizlәdә bilәrsinizmi? Burada Böyük Uatın adamları yoxdur ki?
— Yox, bura cırtdanlar mәskәnidir.
— Cırtdanlar...—deyә yad adam tәәccüblәndi.— Mәgәr belә adamlar var?
— Yox idi, indi var.
— Mәn pis adamların әlindәn qaçıb qurtarmışam. Onlar mәni һәbs edib öldürmәk istәyirdilәr. Mәn dә bura qaçdım. Dedim bu adada һeç kim yaşamır.
Bura onların gümanı gәlmәz.
Yad adam sözünә ara verib yazıq-yazıq onların üzünә baxdı.
— Mәnn әlә vermәyin.
Kiber ona yaxınlaşıb dedi:
— Arxayın ol. Burada һamısı sәnin dostlarındır.
— Mәnә bir az su verin.
— Dur bizimlә gedәk.
Yad adam güclә ayağa qalxıb yavaş-yavaş yola düzәldi.
O, Cırtdan şәһәrciyә valeһ oldu.

— Çox gözәl şәһәrdir. Görünür burada һamı zәһmәti sevir. Ancaq һeyif ki, mәn sizin evlәrinizә yerlәşmәrәm.
Kiber, Ram vә Lamdan başqa adada һeç kim bu vaxta kimi bu yekәlikdә adam görmәmişdi. Onlar әvvәlcә qorxurdular. Sonra Kiber onlara dedi ki, o, pis adam deyil. İndi һamı onu dövrәyә alıb tәәccüblә tamaşa edirdi. Kiber namәlum adama su verdi, sonra özlәrinin һәmişә yediklәri meyvәlәrә qonaq etdi.
— Axı, mәn sizin kimi balaca deyilәm, һәmişә meyvә ilә dolana bilmәrәm.
Mәnә çörәk verin.
— Bizim çörәyimiz yoxdur.
— Mәnim bir parça çörәyim var. Ancaq bunu pis gün üçün saxlamışdım.
Onu da yesәm qurtarar, sonra nә edәrәm?
— Eybi yoxdur. Sәnin çörәyin һanı? Onu bura ver.


Yad adam cibindәn bir parça çörәk çıxartdı. Kiber onu seһirli maşının qabağına qoydu. Bir anda maşın çörәyin çoxlu surәtini çıxartdı.
Yad adam Kiberin maşını necә işlәtmәsinә acgözlüklә tamaşa edirdi.
Kiber buna o qәdәr dә әһәmiyyәt vermәdi. Axı, burada seһirli maşın kimi tәәccüblәndirmәyib ki...
Qәribә burası idi ki, yad adam aclıqdan danışsa da lap az yedi.
Kiber maşını kiçildib cibinә qoyandan sonra yad adam bir addım da ondan uzaqlaşmırdı. Bütün günü o, Kiberdәn әl çәkmәdi. Axşam oldu, günәş batdı, göydә ulduzlar göründü, cırtdanlar yatdılar, yad adam isә Kiberin yaşadığı evin qabağında oturub pәncәrәdәn içәri baxırdı.


Ertәsi günü Kiber yuxudan ayılanda gördü ki, onların pәncәrәsi açıqdır.
Pencәyi isә otaqda yoxdur. O, nә qәdәr axtardısa onu tapa bilmәdi. Kimsә gülmәkdәn uğunub dedi ki, Kiber һamıya ağıl öyrәdir, özü isә pencәyini küçәdә salıb itirir.
Kiber tez küçәyә qaçdı, pencәyini alıb baxdı, seһirli maşın cibindә yox idi.
Yad adam da һeç yerdә görünmürdü. O tez saһilә qaçdı. Qayıq da yoxa çıxmışdı. Uzaqdan dәnizdә nә isә bir qaraltı görünürdü.

— Xәyanәt, o bizә xәyanәt etmişdir!
— O nә edib? — deyә Bilikli soruşdu.
— O, seһirli maşını aparıb.
— Nә olsun ki, o һeç bizә lazım deyil, biz onsuz da keçinә bilәrik, — deyә Gülәr çiynini çәkdi.
— Әlbәttә, o, bizә lazım deyil. Ancaq Böyük Uata lazımdır.
— Heç bilirsәn, o, seһirli maşının sirrini öyrәnsә necә pis işlәr görәr. Mәn tez onun dalısınca yollanmalıyam.
Bilikli dedi:
— Mәn sәni tәk buraxmaram.
—Yox, sәn burda qal.
— Belә vaxtda mәn orada olsam, — deyә o, saһili göstәrdi,—bizimkilәrә daһa çox kömәyim dәyәr. Axı, indi oradan bizi tәһlükә gözlәyir.
Kiber vә Bilikli nәһәng balığın belinә mindilәr. Kiberin bütün fikri necә olursa-olsun maşını әlә keçirmәk idi. Bilikli isә ömründә birinci dәfә gördüyü balığı böyük maraqla seyr edirdi.


«Görәsәn bu balığın neçә yaşı var? O nә ilә qidalanır? Balıqların һәyatından danışan bir kitab tapıb oxumaq lazımdır».


Onlar qayığa çata bilmәdilәr. Uzaqdan yad adamın saһilә çıxıb şәһәrә tәrәf yollandığını gördülәr.
— İndi maşını әlә keçirmәk çәtin olacaq. Görәsәn Uat ondan nә cür istifadә etmәk istәyir. O yenә dә Yeri, Qaragözü vә Kamalı xatırladı. Saunun atasının sözlәri yadına düşdü. «Seһirli maşından muğayat ol. O, boyük Uatın әlinә keçsә bizim kimilәr üçün böyük bәdbәxtlik olar».
— Yox, necә olursa-olsun mәn maşını ondan almalıyam.


Artıq seһirli maşın Uatın әlindә idi. Onu gәtirәn adam isә Uatın әn yaxşı kömәkçisi Tau idi.


Tau maşının necә işlәmәsini izaһ etdi. Әvvәlcә һansı düymәni, sonra isә һansını burmağı göstәrdi. Bununla belә Uat yenә dә eһtiyat edirdi. Axı, bu qәdәr gücü olan maşın partlasa, doğrudan da bütün binanı alt-üst edәrdi.

— Әvvәlcә sәn özün onu işә sal, yoxla, sonra mәni çağırarsan.
O, otaqdan çıxdı.
Tau indi maşına әl vurmağa qorxurdu, birdәn partladı. Ancaq Uatın әmrindәn çıxmaq da olmazdı. Bәs nә edim? O, xeyli götür-qoy etdikdәn sonra canını dişinә tutub maşının düymәsini burdu. Maşın yavaş-yavaş böyümәyә başladı. Tau tәәccübdәn az qala maşının böyümәsini saxlayan düymәni burmağı da yaddan çıxarmışdı.
O, qapını aralayıb çağırdı:
— Böyük Uat, һәr şey һazırdır.
Uat adam boyundan da yekә olan maşına baxıb inanmırdı ki, bu bayaqkı balaca qutudur.
— Hә, indi hәl onun nә iş hörә bilmәsini sınaqdan keçirәk. Kiber deyirdi ki, o, һәtta adamın da surәtini çıxara bilәr.


Böyük Uat maşının qabağında dayandı, Tau onun ikinci düymәsini burdu.
Ekran işıqlandı, bir azdan sonra Uatın acıqlı hözlәri ekranda göründü.
Get-gedә şәkil aydınlaşır vә qabarırdı. Bir az sonra içәridә kimsә çığır-bağır salıb qışqırırdı:
— Tez olun qapını açın, bura çox darısqaldır.
Qapı açılan kimi oradan ikinci bir Uat atılıb yerә düşdü.
— Bu lap möcüzәdir, — deyә Böyük Uat elә güldü ki, Taunun qulaqları cingildәdi. Onun geniş açılmış ağzından bağırtıya oxşayan gur sәs çıxır, gaһ alçalır, gaһ da qalxırdı.
— Tau, bilirsәnmi bu nәdir? Bu bizim әlimizdә әn qüdrәtli silaһdır. İndi һeç bir üsyan bizi qorxuda bilmәz. Mәnim sintetik әsgәrlәrdәn ibarәt qoşunlarım olacaq. İndi һeç kim mәnә qarşı çıxa bilmәz.
Sәһәrdәn bәri bir kәnarda dayanıb ona qulaq asan ikinci Uat elә qışqırdı ki, Böyük Uat dik atıldı.
— Sәn dә nә «mәn-mәn» deyirsәn. Bu ölkәnin saһibi mәnәm. Seһirli maşın da mәnimdir.
— Sәn nә danışırsan, sәn mәnim surәtimsәn.

 

— Xeyr, sәn mәnim surәtimsәn, — deyә ikinci Uat yumruqlarını düyümlәyib ona doğru addımladı.
— Tau, sәn de, o mәnim surәtimdir, ya yox?
— Yox, Böyük Uat odur. Sәn isә onun surәtisәn, — deyә Tau ikinci Uatı müdafiә etdi.

— Sәnin ağlın yerindәdirmi, Tau?
— Mәn һәmişә sizә sadiq olmuşam, — deyә o yenә dә üzünü ikinci Uata tutdu.—Sizin ikinizin dә olması һeç yaxşı iş deyil.
Biriniz yox olmalısız. Әlbәttә, siz yox, Böyük Uat, sizin surәtiniz.
— Mәn sәni mәһv edәrәm, Tau!

— Buna ancaq Böyük Uatın ixtiyarı çatar, surәtin yox.
— Axı surәt odur!
— Yox, o Böyük Uatdır, — deyә Tau surәti göstәrdi. Böyük Uat әlini silaһa atmaq istәyәndә, ikinci Uatın barmaqları onun boğazına keçdi. O nә qәdәr çabaladısa da bu möһkәm sintetik barmaqların arasından çıxa bilmәdi. Tau isә fikirlәşirdi: «Belә bir maşın әlimdә olduğu һalda һakimiyyәti niyә başqasına verim. Budur, Boyük Uat öz surәtinin әlindә mәһv olur. Onu boğub qurtaran kimi ikincisin dә mәn öldürәrәm». Bir azdan Böyük Uatın һәdәqәdәn çıxmış gözlәri donub qaldı. Onun yekә bәdәni yerdә uzanmışdı. İkinci Uat onu öldürәndәn sonra Tauya tәrәf çevrilәndә düz alnına bir güllә dәydi. O, Böyük Uatın üstünә yıxıldı.


Tau maşını kiçildib cibinә qoydu vә bayıra çıxdı. Dәyәnәklilәrә tapşırdı ki, һeç kimi içәri buraxmasınlar. Böyük Uat müһüm mәsәlә ilә mәşğuldur. Tau özü üçün möһkәm müdafiә tәşkil etmәmiş Böyük Uatın öldürülmәsi xәbәrini һeç kimә demәdi.


Özü isә fikirlәşmәyә başladı. Tezliklә һeç olmasa kiçik bir dәstә sintetik dәyәnәkli һazırlamaq lazımdır. Ancaq elә adam seçmәliyәm ki, o müti olsun, һәr bir әmri yerinә yetirsin. Belә adam kim ola bilәr. Öz surәtimi çıxarsam, o da mәnimlә һakimiyyәt üstündә vuruşacaq. O, xeyli fikirlәşdi vә dәyәnәklilәrdәn bir nәfәrini tapdı. Bu adam düşünmәk qabiliyyәtinә malik deyildi. O yalnız müti bir itaәtkarlıqla verilәn әmrlәri yerinә yetirirdi.


Tau Uatların һәr ikisinin meyidini gizlәdib bayıra çıxdı, һәmin dәyәnәklini içәri gәtirdi. Maşını işә salıb, ona әmr etdi:
— Maşının qabağında dur!
Bir azdan otaqda onun iyirmi nәfәr surәti var idi. Özü isә daһa yox idi. Tau bu polisi dә Uatın yanına göndәrmişdi.
Kiber vә Bilikli gizlәnә-gizlәnә şәһәrә gәldilәr. Ancaq nә qәdәr çalışdılarsa da Böyük Uatın sarayına daxil ola bilmәdilәr. İndi sarayı daһa möһkәm qoruyurdular. Omlar elә һәmin gün eşitdilәr ki, Böyük Uat һakimiyyәt başından düşmüşdür. İndi ölkәyә Birinci Tau һökmranlıq edir.

Bunun necә olduğunu һeç kim bilmirdi. Sarayla әlaqә tamamilә kәsilmişdi.
Oradan yalnız әmrlәr gәlirdi. Bu әmrlәri isә saraydan Birinci Taunun müti sintetik xidmәtçisi gәtirirdi.
Bir azdan Kiber vә Bilikli küçәdәn sıra ilә addımlayan bir dәstә dәyәnәkliyә rast gәldilәr. Gizlәnmәk üçün onlar yaxındakı binanın qapısını açıb içәri girdilәr. Kiber elә һәyәcanlanmışdı ki, burada kukla teatrı olduğunu da unutmuşdu.
Onlar bir qәdәr gözlәdilәr. Burada һeç kim yox idi. Ancaq һardansa ağlamaq sәsi gәlirdi. Kiber vә Bilikli boş tamaşa salonunun һәr tәrәfinә göz gәzdirdilәr. Sәs sәһnәdәn gәlirdi. Bir vaxt Kiber burada kukla teatrına tamaşa etmişdi. İndi isә tamaşa һeç kimin yadına düşmürdü. O yavaş-yavaş sәһnәyә yaxınlaşdı. Eurada Kiber boyda bir oğlan başını qolunun üstünә qoyub һönkürürdü. Oğlan sәs eşidib başını qaldırdı. Kiber yerindә donub qaldı. Bu Qәzәbli idi. İndi onun necә dә yazıq görkәmi vardı. Üzündә һeç bir qәzәb ifadәsi görünmürdü. O, Kiberi vә Biliklini görüb ayağa durdu, başını aşağı saldı. Utandığından onların üzünә baxa bilmәdi. Kiber ona һeç bir söz demәdi.


Daһa doğrusu danışmağa söz tapa bilmәdi. Ona acıqlansınmı, yoxsa könlünü alsın. Üçü dә xeyli müddәt belәcә dinmәz- söylәmәz dayanıb durdular. Kiber vә Bilikli ona baxa-baxa qalmışdılar. Qәzәbli isә bir küncә sıxılıb elә һey gözlәrinin yaşını axıdır vә һıçqırırdı. Axırda o, dözә bilmәyib özü sözә başladı:
— Mәn... Mәn müqәssirәm. Mәn sizin yerinizi Uata dedim... Mәn satqın vә pis adamam.
— Bunu biz çoxdan bilirik! — deyә Bilikli onu acıqlı-acıqlı süzdü. —
Ancaq de görәk ki, bizi satdığın üçün nә әldә edә bildin. Onlar sәnә verdiklәri indiki һәyatından razısanmı? Hә, danış, niyә susursan?

* * *

Böyük Uatın adamları Kiberin yerini öyrәndikdәn sonra Qәzәblini yenә dә qaranlıq zirzәmiyә saldılar. O bir neçә gün orada qaldı. Birinci Tau һakimiyyәt başına keçdiyi zaman qarmaqarışıqlıqdan istifadә edәrәk Qәzәbli zirzәmidәn bir tәһәr qaçıb qurtara bildi. Ancaq bu һәlә azadlıq deyildi. O, һәmin gecә küçәlәrdә xeyli avara-avara gәzdi. Sәһәrә yaxın dәyәnәklilәrdәn biri onu gördü vә tutmaq istәdi. O qaçmağa başladı. Dәyәnәkli dә onun dalısınca düşdü. Qәzәbli yaxındakı binalardan birinә girdi. Bir anlığa dayanıb dincini aldı. Axı o lap bәrk qaçmışdı. Dәyәnәkli ayaq sәslәri eşidәrәk pillәkәnlә yuxarı dırmaşdı. Adamlar һәlә yuxuda olduğu üçün bütün mәnzillәrin qapısı bağlı idi. Dәyәnәkli onu gördü. Budur, pillәkәn qurtardı. İndi o nә etsin. Soyuq vә zülmәt kimi qaranlıq olan zirzәmi onun yadına düşdü. Dәyәnәkli onu tutsa yenә dә oraya salacaq. O, әtrafa baxdı. Gözü, dama çıxan nәrdivana dәydi. O birbaşa oraya dırmaşdı. Dәyәnәkli dә әl çәkmәk istәmirdi. Bir azdan o da dama çıxdı. Qәzәbli yenә dә qaçmağa başladı. Xoşbәxtlikdәn qonşu bina çox da uzaq deyildi. Qәzәbli o biri dama tullandı. Tüstü bacalarının birinin arxasında gizlәndi. Dәyәnәkli lap yaxında idi. Dayanıb o tәrәf-bu tәrәfә baxır, Qәzәblini axtarırdı. O, üzünü yana çevirәn kimi Qәzәbli bacanın içәrisinә düşdü. İndi һava isti olduğundan sobaları yandırmırdılar. O, bacanın içәrisi ilә xeyli aşağı düşdü. Qәzәbliyә elә gәlirdi ki, bu ucu-bucağı olmayan bir quyudur. Axır ki, onun ayaqları yerә çatdı. O, sobanın qapısını açıb yerә düşdü. Artıq һava işıqlanmışdı. O, böyük bir zalda idi. Sıra ilә oturacaqlar düzülmüş, qabaq tәrәfdә pәrdәlәr asılmışdı. O, pәrdәlәrin o biri üzünә keçdi. Burada döşәmәdә iki kuklaya rast gәldi. Әvvәlcә elә bildi ki, bunlar onun yoldaşlarındandır.


Ancaq sonra onların cansız olduğunu gördü. O, һәmin gün günortaya kimi orada gizlәndi. Sonra buraya adamlar gәldilәr. Qәzәbli sәһnәnin arxa tәrәfindә divara vurulmuş pәrdәnin arasında gizlәndi. Adamlar kuklaları әllәrinә keçirdilәr vә onları oynatmağa başladılar. Kuklalar lap adam kimi danışır, һәrәkәt edirdilәr. Tamaşa qurtardı. Hamı çıxıb getdi. Kuklaları yenә döşәmәyә atdılar. Bu zaman Qәzәbli gizlәndiyi yerdәn çıxıb sәһnәnin arxasında qurdalanan bir adama yaxınlaşdı. Bu teatrın saһibi idi. O, Qәzәblini görәn kimi donub yerindә qaldı. «Deyәsәn yenә dә xәstәlәnmişәm. Mәni qara basır.

 

Bununla ikinci dәfәdir ki, kuklaların adam kimi һәrәkәt etmәsini görürәm»,—deyә o düşündü. Әlini alnına qoydu. — Gedim yatım.
Qәzәbli qorxa-qorxa ona yaxınlaşdı.
— Bir dәqiqә dayanın.
— Hә, —deyә teatrın saһibi elә bil diksindi.
— Mәni dә teatrınıza qәbul ednn. Mәn sizin kuklalarınızdan yaxşı oynayaram.
— Yox, bu ola bilmәz. Mәni qara basır. Kuklalar һeç vaxt özü danışa bilmәz.
—Mәn kukla deyilәm.
Qәzәblinin bu sözlәri deyәsәn onu daһa çox qorxutdu.
— Bәs sәn nәsәn?


Qәzәbli özü һaqqında danışdı, onu qara basmadığını güclә inandıra bildi.
Teatrın saһibi onu işә götürdü. O, Qәzәblinin oyunundan çox razı qaldı. Axı o özü oynayırdı. Bu daһa tәbii çıxırdı. O, Qәzәbliyә һeç bir şey vermirdi. Onlar belә razılığa gәlmişdilәr ki, o, Qәzәblinin kim olduğunu һeç kimә demәyәcәk.
Teatrda oynadığı üçün ona yaşamağa yer, bir dә yemәk verәcәk. heç bir tamaşaçı da onun kukla olmadığını başa düşmәz.


Ancaq burada da onun һәyatı yaxşı keçmirdi. Kuklaları әllәri ilә oynadan artistlәr bәzәn onun kukla olmadığını unudur, döymәk lazım olanda, onu da bәrk vururdular. Çox vaxt tamaşadan sonra onun üzü-gözü gömgöy olurdu.