Qədim Gəncənin tam qəlbində, hər bir daşın keçmişin izlərini qoruyub saxladığı məkanda hüzur və möhtəşəmliyin hökm sürdüyü guşədə təbiətin və tarixin canlı yadigarı olan Xan bağı var. Burada köhnə əfsanələr pıçıldayırmış kimi yarpaqların xışıltısını eşidə, çiçək açan maqnoliyaların ətrini hiss edə və vaxtın yavaşladığı atmosferə qərq ola bilərsiniz.

 

Xan bağı Qafqazın ən qədim parklarından biridir və hər gün minlərlə gəncəli onun füsunkarlığı və hüzurundan həzz almaq üçün bu məkana gəlir. 1727-ci ilin Osmanlı salnamələrində Xan bağının sahəsinin 130 hektar olduğu qeyd olunur. Burada 479 çinar, 404 sərv, 3554 meyvə ağacı bitirdi. Bağ tarixən Gəncə bəylərbəyləri və xanlarının istirahət yeri kimi xidmət edirdi. Lakin bu torpaqlar 1846-cı ildə çar Rusiyasının tərkibinə daxil olduqdan sonra Qafqaz canişini (sərdar) Mixail Vorontsovun əmri ilə bağ indiki yerinə - şəhərin mərkəzinə yaxın məkana köçürülüb. Nəticədə rəsmi adı Xan bağı olmasına baxmayaraq, yeni himayədarının şərəfinə “Sərdar bağı” və ya “Vorontsov bağı” kimi də tanınırdı.

 

Buradakı ağacların kölgəsi altında talelər həll olunurdu, eşq elanları edilirdi, xanlar və ailələri bu məkanda gəzirdilər. İndi də bağ öz tarixini nəsillərə ötürərək yaşamağa davam edir. Ancaq burada bitən bütün ağaclar arasında həqiqətən unikal bir bitki var - 150 yaşı olan Eldar şamı. Dünyada bu ağaclar nadir hallarda 80 il yaşasa da, Xan bağında öz gücünü və əzəmətini qoruyub saxlayaraq əsr yarımdan sonra sağ qalmağı bacaran tək bir nümunə var. Bu, xüsusi diqqət və qayğı tələb edən əsl təbiət möcüzəsidir.