Bu maraqlıdır!

Yunanıstanın Meteora monastır kompleksi

Yunanıstanın Tessali şəhərində yerləşən “Meteora monastır kompleksi” Pravoslav dünyası üçün ən əhəmiyyətli yerlərdən biridir. Yunanıstanın isə ən böyük monastır kompleksidir. Kompleksin təxminən XX-cu əsrə aid olduğu güman edilir. Hündürlüyü 600 metrdir. Ümumilikdə kompleksə birbaşa qumdaşı sütunları üzərində tikilmiş iyirmi dörd monastır daxildir. Kompleksin yerləşdiyi sıldırım Pind qayalarının 20 milyon il əvvəl suyun çəkilməsi nəticəsində əmələ geldiyinə inanılır. Görünüşündən havada asılı olan daşlara bənzədiyinə görə Meteora-yunancadan "Göylərdə dayanan" mənasındadır. YUNESKO tərəfindən mühafizə edilən tarixi monastrlardan biridir.

 

Kompleksin özəlliyi onun əlçatmaz olmasıdır – “bütün monastrlar nəhəng sütunlar kimi Pind dağ silsiləsinin üstündə yerləşir”.

 

Bir zamanlar meteorun yerində qədim okean, Tetis ilə əlaqəli olan  göl var idi. Gölün dibinə, Balkan yarımadasının gənc dağlarından bir çox çöküntü toplandı. Tetis ayrıldıqdan sonra gölün dibi aktiv şəkildə qalxmağa başladı. Su onu tərk etdi və geriyə yarım kilometrlik daşlaşmış çöküntülər qoydu. Tədricən aşınan daş massivi, qumdaşı sütunlarından ibarət olan bir kompleksə çevrildi.

 

XIX-cu əsrdə bura ayaq basan ilk xristianlar Meteorun kəşfini yuxarıdan bir işarə olaraq qəbul etdilər - belə bir tənha yerdə bir monastır tikmək insanın Allahla həqiqi bir əlaqə hiss etməsinə, ona yaxınlaşmasına imkan verə biləcəyinə inandılar.

 

Burada hökm sürən sükut, mədəniyyətdən uzaqlıq və dini təqiblərdən qaçmaq istəyi Bizans İmperatorluğunun müxtəlif yerlərindən insanların (keşişlərin) bura sürətlə cəlb olunmasına kömək etdi. Keşişlər burada kiçik mağaralarda və qayalı çökəkliklərdə məskunlaşdılar, yalnız xüsusi təyin olunmuş yerlərdə dini toplantılar etmək üçün bir araya gəldilər.

 

İlahi xidmətlərdə və ayinlərdə iştirak etmək üçün keşişlərin bir kilsəyə ehtiyacı var idi. Əvvəlcə yaxınlıqdakı Staqi şəhərindəki Arxanqel məbədini ziyarət etsələrdə, öz kilsələrini tikməyə qərar verdilər.

 

Tədqiqatçıların araşdırmasına görə, burada məskunlaşan ilk keşişin adı Varnava olub. 950-ci ildə o, burada Müqəddəs Ruh adlanan ilk yaşayış sahəsini qurub. 70 ildən sonra keşiş Andronik digər yaşayış kompleksləri qurmağa başlayıb və 1160-cı ildə monastır icmasının təşkilatlanmasının başlanğıcı sayılan Dupiani və ya Staqi yaşayış kompleksi meydana çıxıb.

 

Meteoranın keşişləri, qurulduqdan sonra bir neçə əsr ərzində nisbi sülh və firavanlıq içində yaşayıblar, lakin XIII-cü əsrdə bir tərəfdən səlibçilər, digər tərəfdən isə türklər Yunanıstana hücum etməyə başladılar. Hər iki tərəfin məqsədi Balkan yarımadasının strateji hədəfi olan Fessaliya əyalətini ələ keçirmək idi.

 

Kompleksin əsas monastrı Megalo-Meteoro və ya Böyük Meteoradır. 1388-ci ildə inşa edilib. Monastrda zərgərlik muzeyi və dekorativ sənət əsərləri sərgisi də var.

 

Meteoradakı Stefan monastrı-ən zəngin və dünyəvi monastrlandan biridir. İndi kilsədə musiqi konsertləri, sərgilər təşkil olunur.

 

Varlaam monastrı-orta əsrdə inşa edilən, bazilika, incilər, fil sümüyü və əlyazmalar toplusu ilə bəzədilən heyrətamiz və məşhur monastrdır.

 

Agios Triados monastırı XVII əsrin freskləri ilə məşhurdur. İndi yalnız üç keşiş yaşayır.

 

Keçən əsrin əvvəllərindən Meteora monastrlarına giriş dini düşüncələrə görə deyil, ərazinin əlçatmaz olduğuna görə məhdud idi. Yalnız 1920-ci illərdə buraya yol çəkildi və qayaların üstünə daş pillələr inşa edildi. Əvvəllər rahiblər taxta pilləkənlər sistemindən və ya yuxarıda yerləşən bloklar sistemi tərəfindən hərəkətə gətirilən adi torlardan istifadə edərək sütunlara qalxmalı idilər. Belə bir dırmanma metodu uzun çəkirdi və tez-tez qəzalar baş verirdi.