Nağıllar, hekayələr
Əzizə Əhmədova. Ana laylası
Kəndin kənarında cavan bir meşə vardı. Meşənin salındığı vaxtı çoxları xatırlayırdı. Şüvərək ağaclar cərgəylə boy atmış, qol-budaq uzatmadılar. Günlərin bir günü kəndin adamları gördülər ki, əkilən sahə əməllicə bir meşə olub. Bu ara meşədən qarğalar xəbər tutdular, qarıldayıb aləmə səs saldılar. Quşlar, heyvanlar axışıb cavan meşəyə gəldilər. Yuva tikməyə, məskən salmağa başladılar. Cavan meşənin təzə heyvanları balaladılar, körpəcə quşların səsi meşəni başına götürdü. Sakit meşə birdən-birə canlandı, səsləndi. Quşlar pırıldayıb ağacdan-ağaca qonur, kolların dibində eşələnib özlərinə yem axtarırdılar. Heyvanlar, quşlar körpəcə balalarını bəsləməyə başladılar.
Kirpi nəyi isə çəkə-çəkə yuvasına dartırdı. Sığırçınlar, qaranquşlar hara isə uçub gedir, ağızlarında yem tezcə də yuvalarına qayıdırdılar.
Bir gön Qarğa Kirpiyə dedi:
— Ay Kirpi bacı, hardasan, çoxdan gözümə dəymirsən?
Kirpi başını qaldırdı, qonşusu qarğanı görüb dedi:
— Heç soruşma, Qarğa bacı, başımı qaşımağa macal tapmıram.
— Niyə ki?
— Qarğa təəccübləndi.
— Başını qatan nədir? De, bəlkə, köməyim dəydi! De!
— Balalarım. Elə də çox yeyirlər ki, yuvaya yemək gətirməkdən yorulmuşam. Gedirəm yenə də yem axtarmağa. Nə edim? Körpələri ac qoya bilmərəm ki?!
— Hə, belə de, ürəyini qısma, elə mən özüm də sənin günündəyəm.
— Yəni sənin də balaların belə çox yeyir? Heç inana bilmərəm.
— Maşallah de, körpələri gözə gətirərsən, — Qarğa yem daşımaqdan yorulmuş ana Kirpiyə acıqlandı.
— Elə bilirsən, təkcə sən yem daşıyırsan? Mən burdaca oturub baxıram. Hamı daşıyır. Hələ qaranquşlardan xəbərin yoxdur. Körpəcə qaranquşlar elə acgözdürlər ki! Yazıq anaları bütün günü rahatlıq bilmirlər.
— Hə, hə, düz deyirsən! Mən də görmüşəm, sarı dimdikli ağızlarını dudkeş kimi açıb dururlar. Hövsələləri çatmır, titrəyə-titrəyə yem gözləyirlər.
— Görən, bu qədər yemi necə yeyirlər, onlara ağırlıq eləmir?!
— Ağırlıq eləsə, yeməzlər ki...
Günlər ötüb keçirdi. Artıq balalar bir qədər böyümüşdülər. Daha özlərinə yem axtarıb tapa bilirdilər. Bütün günü çığırışır, oynaşırdılar. Axşam olcaq yuvalarına çəkilirdilər, analarına sığınıb yatmırdılar. Analar da balalarına layla deyirdi.
Bir gön meşədə mübahisə düşdü. Hamı öz laylasını tərifləyir, onu dünyanın ən gözəl laylası sayırdı.
Kirpi dedi:
— Yer üzündə ən gözəl layla biz kirpilərin laylasıdır. Bəli, bəli! Bizim laylamızı eşidəndə heyvanların qəzəbi soyuyur, onlar bəd əməllərindən əl çəkirlər; elə mülayim, elə yumşaq olurlar ki!
Dovşanlar qəti etiraz edib bir səslə söylədilər:
O vaxtdan cavan meşədə yaşayan heyvanlar toran qovuşanda kənddən yayılan Ana laylasını dinləyir, sonra o laylanı öz laylalarına qatıb balalarına oxuyurlar:
