Strabon (e.ə. 64-cü il - e.ə. 24-cü il) - görkəmli qədim yunan tarixçisi, coğrafiyaçısı və filosofudur. O, çox səyahət etmiş və çox vacib və faydalı qeydlər aparmışdır. O, "Tarix" kitabının (saxlanılmayıb) və 17 kitabda çap edilmiş "Coğrafiya" kitabının müəllifidir. Strabon kitabı təxminən eramızın 18-ci illərində, artıq 80 yaşı olanda yunan dilində yazılmışdır. Onun bu kitabı qədim dövrün coğrafiyasının öyrənilməsi üçün ciddi mənbə sayılır. Eyni zamanda Qafqaz Albaniyası və Atropotena haqqında qiymətli məlumatlar vardır. Strabonun "Coğrafiya əsəri bir növ onun itmiş "Tarixi qeydlər" əsərinin davamıdır. Müəllif "Coğrafiya" əsərinin 11-ci kitabında Azərbaycan haqqında məlumat vermişdir.

Strabon eramızdan əvvəl 63-cü ildə Qara dənizin cənub sahilindən yüz kilometr aralıda yerləşən Amasyada anadan olmuşdur. Strabonun valideynləri Krit adasından köçərək burada məskunlaşıblar. Filosofun atası haqqında heç nə məlum deyil, lakin Strabon ana qohumlarının zadəgan olmaları haqqında bir neçə dəfə yazılarında vurğulamışdır. Stoik məktəbinin banisi, Strabondan iki əsr əvvəl yaşamış filosof Zenon gələcək coğrafiyaşünasın formalaşmasına güclü təsir göstərmişdir.

Təbiət ona orijinal düşüncə qabiliyyəti bəxş etmişdir. O, dünyanı dolaşıb gəzərək maraqlı tarixi və coğrafi faktlar toplamağa müvəffəq olmuşdur.

Demək olar ki, tamamilə bizə çatan Strabonun "Coğrafiya" kitabı, həm coğrafiya elminin o dövrdə olduğuna dair fikir verən, həm əvvəlki elm tarixi ilə, həm də müxtəlif elmlər ilə tanış olan yeganə əsərdir. Strabonun "Coğrafiya" nın bütün 17 kitabı, demək olar ki, tamamilə, çox sayda nüsxədə, ciddi şəkildə zədələnmiş və X əsrin sonlarından daha çox qalmışdır.

17 coğrafiya kitabından ilk ikisi, bir giriş təşkil edir və əsasən sələfləri ilə polemika şəklində, Strabonun fəlsəfi bir elm kimi torpaq yazısı ilə bağlı yönləndirici konsepsiyalarının, hər bir savadlı şəxs üçün, xüsusən də bir komandir və hökmdar üçün coğrafi biliklərin faydaları haqqında bir açıqlama ehtiva edir; coğrafiya ilə əlaqəli Eratosfenin tənqidləri və ona qarşı Homerin müdafiəsi, coğrafiya ilə əlaqəli, eləcə də yerin suy və quru səthinin dəyişdirilməsi məsələsində Hipparxa qarşı Eratosfenin müdafiəsi böyük bir yer tutur; burada yerin həcmini, uzunluğunu və enini təyin edərkən, üç yerə böldüyündə və s.-də Eratosfenə düzəlişlər verilmişdir, Posidonius və Polybiusun yerin kəmərləri haqqında təlimlərini tənqid etmək və s.

İber yarımadasından başlayaraq Avropanı təsvir edərkən müəllif ən uzun müddət Ellada və bitişik adalarda yaşayır, onlara üç kitab ayırır (VIII, IX və X); Hellasın təsviri Peloponnese ilə başlayır, Aetolia, Acarnania və adalarla bitir. Yaxınlıqdakı adalarla birlikdə İtaliya da Strabonun böyük diqqətini çəkir (Şahzadə V-VI). III kitabda. İberiyadan, IV-də Galliyadan, VII-də Reyndən kənarda yaşayan Almanlar, Kimbralar, İskitlər, Sarmatlar, Getlər, Dacilərdən, İstria, Illyrians, Pannonians və başqalarından və nəhayət Makedoniya və Trakyadan bəhs edir. Qərbdəki İngiltərəni, Şərqdəki Tanaisləri də tanıyır.

Kitabda Krım və ona bitişik bölgələr kifayət qədər ətraflı təsvir edilib. Bir çox səhifə və bölmə, xüsusən II, VII, XI, XIV kitablarında Strabonun "Coğrafiya" sında Chersonesos Tauride, Kimmeriya yarımadasının özü (müasir Krım), Pontus Euxinus və Meotidaya həsr edilib. Torosun bu tərəfindəki Asiyada Troas, Pergamum və Lidiya ən böyük təfərrüatlarla təsvir edilib.

Buğa bürcünün digər tərəfindəki Asiya Hindistanı (İnd və Qanq çayları arasında), Farsı, Assuriya, Babil, Mesopotamiya, Suriya, Fələstinlə Finikiya və Ərəbistanı əhatə edir. Kükürd (Çinlilər) Hindistan xalqı adlanır; coğrafiyaçı onların uzun ömürlərini və Nearchusa görə pambıq parçalarından bəhs edir. Atlas dağlarında, Karfagen, Sirt və Kirenaika da yaşayan mavralar təsvir olunur. Xalqlardan Nəsəmlər və Qaramantlardan bəhs olunur. Strabon Kapadokya və Frigiyanı (Kiçik Asiyada) gəzib, həmçinin Toros dağları və Qafqazın ətəyində, İoniya sahillərində (Efesdə), Kiklad adalarında və Korinfdə olub.

Yunan filosofu eyni zamanda Qafqaz Albaniyası və Atropotena haqqında qiymətli məlumatlar vermişdir. Strabonun "Coğrafiya əsəri bir növ onun itmiş "Tarixi qeydlər" əsərinin davamıdır. Müəllif "Coğrafiya" əsərinin 11-ci kitabında Azərbaycan haqqında məlumat vermişdir.