Təbiət

Mantis karidesi

Mantis karidesləri xərçənglərin aqressiv qohumlarıdır. Adı karides olsa da, o, krevet növü deyil, xərçəng də deyil; Bəzi növlərin görünüşü istisna olmaqla, mantis ilə heç bir yaxınlığı yoxdur. Bu canlını ilk kəşf edən elm adamları ona rəng və görünüş baxımından bənzətdikləri digər heyvanların adını vermişlər və bu adlar dəyişməz olaraq istifadə olunmağa davam edir.


Bu növün ümumi adı stomatopod kimi tanınır. Stomatopodlar yer üzündəki ən qədim heyvanlardan biridir və təqribən 170 milyon ildir bu yer üzündə yaşadığı güman edilir. Bu gün bu heyvanlara adətən Sakit və Hind okeanlarındakı mərcan qayalarında rast gəlinir.

 

Bu canlılar adətən 18 sm-dən çox böyümürlər. Bununla belə, indiyə qədər ölçülən ən böyüyünün boyu 38 sm-dir. Onların çəkisi 600 qrama qədərdir. Mantis karidesinin 400-dən çox növü var. Onlar iki əsas qrupa bölünürlər: tikanlılar və qırıcılar. Tikanlıların qollarında tikanlı nizələr var və onları ov üçün istifadə edirlər. Bu xüsusiyyətləri sayəsində mantis karidesləri kiçik ölçülərinə baxmayaraq, olduqca  inkişaf etmiş ovçulardır.

 

Mantis karidesləri ovlarını tutmaq üçün atdıqları yumruqları ilə tanınırlar. Bunlar dünyanın ən güclü zərbələri kimi tanınır. 

 

O, əslində o qədər sürətlidir ki, əzalarla vuracağı heyvan arasında qabarcıqlar əmələ gətirir. Bu, vuruşun təsirini ikiqat artırır. Mantis karidesi 60 kq güclə düşmənini və ya ovunu vurur. Bu onu ən güclü zərbəyə malik heyvanlardan birinə çevirir.

 

Bu heyvanlar hətta qalın zirehləri və güclü qolları ilə akvariumun şüşəsini sındıra bilirlər. 

 

Bəzi elm adamları mantis karideslərinin döyüşkən təbiətinin yaşadıqları mühitə görə formalaşdığını düşünürlər. Axı qaya yarıqları yırtıcılarla dolu okeanda mühüm gizlənmə yerləridir. Bu rəqabət həm də bu heyvanları adi karidesdən daha ağıllı edib. Onlar öz növlərinin yeganə onurğasızlarıdır ki, digər fərdləri tanıya və bir aya qədər bir rəqiblə döyüşlərini xatırlaya bilər.

 

İnsanlarda normal olaraq 4 işığa həssas hüceyrə var. Bunlardan biri çubuq hüceyrə qrupu, digər 3-ü isə qırmızı, yaşıl və mavi rənglərə həssas olan konus hüceyrələrdir. Ancaq mantis karideslərində bu rəqəm 12 ilə 16 arasındadır. Nəticədə, bu, onlara heyvanlar aləmində ən mürəkkəb gözləri verir. Bundan əlavə, bu canlıların mürəkkəb gözləri başa tam yapışmadığı üçün fırlanaraq geniş bucağı müşahidə edə bilirlər.

 

Mantis karidesləri həqiqətən qeyri-adi heyvanlardır. Bütün xüsusiyyətlərinə görə elm aləmində ən çox öyrənilən canlılardan biridir.