Görkəmli şəxsiyyətlər

Ennio Morrikone

Dünya şöhrətli Ennio Morrikone - dünyanın ən məşhur kino bəstəkarıdır. O, kino və televiziya verilişləri üçün bəstələdiyi çoxsaylı musiqilərlə məşhurlaşmışdır. 


Bəstəkar “Bir ovuc dollar”, “Yaxşı, pis və çirkin”, “Bir zamanlar Amerikada” və sair bu kimi yüzlərlə çox məşhur film musiqilərinin müəllifidir. O, filmlərə bəstələdiyi musiqilərə görə iki dəfə “Oskar” mükafatına layiq görülmüşdür. Bundan başqa bəstəkar 1 dəfə Qremmi mükafatı, 6 dəfə Britaniya Kino və Televiziya Sənətləri Akademiyası mükafatı (BAFTA), 3 dəfə də "Qızıl qlobus mükafatı" almışdır. Film üçün ən yaxşı musiqi "David di Donatello" İtaliya milli kinopremiyasının səkkizqat laureatı olmuşdur.


"İtaliya Respublikasına xidmətinə görə" ordeninin böyük zabitidir. Sercio Leon tərəfindən çəkilmiş "Bir neçə dollar çox" (1965), "Yaxşı, pis və qəddar" (1966), "Bir dəfə vəhşi qərbdə" (1968), "Mənim adım heç kimdir" (1973) filmlərinə yaratdığı musiqiyə görə Ennio bütün dünyada məşhurlaşdı.


Ennio Morrikone 10 noyabr 1928-ci ildə İtaliyanın Roma şəhərində peşəkar caz trubaçalan Mario Morrikone və evdar xanım Libera Ridolfinin ailəsində anadan olmuşdur. Ailədə 5 uşaqdan böyüyü o idi. Morrikone 9 yaşı olduqda, Romada Müqəddəs Çeçiliya konservatoriyasına daxil olmuşdur. Bu konservatoriyada o, ümumilikdə 11 il təhsil almış və 3 diploma yiyələnmişdir: 1946-cı ildə truba sinfi üzrə,1952-ci ildə orkestr(fanfar) sinfi üzrə və 1953-cü ildə isə kompozisiya sinfi üzrə.

 

Morrikonenin 16 yaşı olduqda, o, əvvəl atasının ifa etdiyi, Alberto Flamininin ansamblında ikinci turba yerini aldı. Ennio ansambl ilə birlikdə pul qazanmaq üçün Romanın gecə klublarında və otellərində ifa edirdi. Bir il sonra Morrikone teatra düzəldi. Burada o, bir il musiqiçi kimi, daha sonra üç il bəstəkar kimi fəaliyyət göstərdi. 1950-ci ildə o, radio üçün tanınmış bəstəkarların mahnılarını aranjıman etməyə başladı. Morrikone radio və konsertlər üçün 1960-cı ilə qədər musiqi düzəlişləri ilə məşğul olur, lakin 1960-cı ildə teleşoular üçün musiqi aranjıman etməyə başlayır.


Filmlərə musiqi yazmağa Morrikone 1961-ci ildən, yəni 33 yaşı olanda başlayır. Daha çox tanınması keçmiş sinif yoldaşı, rejissor Sercio Leonun filmləri üzərində işlərindən sonra başladı. Rejissor və bəstəkarın Leon - Morrikone iş birliyini çox vaxt Eyzenşteyn-Prokofyev, Xiçkok-Xerrmann, Miyadzaki-Dzyo Xisaisi və Fellini-Rota kimi tanınmış duetlərlə müqayisə edirlər. Sonralar Morrikone musiqisini Bernardo Bertoluççi, Pyer Paolo Pazolini, Dario Ardcento və bir çoxları öz filmleri üçün sifariş etməyi arzuladılar. 


1964-cü ildən Morrikone "RSA" səsyazma kompaniyasında işləyib. Burada o Canni Morandi, Mario Lanza, Miranda Martino kimi məşhur musiqiçilər üçün yüzlərlə mahnı aranjıman etdi.


Avropada məşhurlaşdıqdan sonra o, Hollivuda işləməyə dəvət olunur və burada Roman Polanski, Oliver Stoun, Con Burmen, Volfqanq Petersen, Barri Levinson, Brayan De Palma, Mayk Nikols, Con Karpenter kimi məşhur rejissorların filmlərinə musiqi yazır.


O, uzun və məhsuldar karyerası ərzində İtaliya, İspaniya, Fransa, Almaniya, Rusiya və ABŞ-da çəkilmiş 400-dən çox film və televiziya serialına musiqi yazıb. Morrikone etiraf edib ki, özü də neçə saundtrek yaratdığını dəqiq xatırlamır, amma məlum olur ki, o, ayda orta hesabla bir musiqi bəstələyib. O, nəinki saundtreklər yaradıb, həm də instrumental kamera musiqisi yazıb, hətta 1985-ci ildə Avropanı gəzib, konsertlərdə orkestrə şəxsən dirijorluq edib.


Karyerası ərzində iki dəfə Ennio Morrikone musiqisini özü yazdığı filmlərdə rol alıb və 1995-ci ildə maestro haqqında sənədli film çəkilib.


Morrikonenin oğlu Andrea da filmlərə musiqi yazır.


Əfsanəvi italyan bəstəkarı və dirijoru Ennio Morrikone 92 yaşında vəfat edib.