Müqəddəs Yelisey monastırı Murov dağ silsiləsinin ətəklərindən birində hündür təpə üzərində yerləşir və üç tərəfdən divarla, bir tərəfdən isə sıldırım qayalıqla əhatələnib. Monastır Tərtər rayonu ərazisində əlçatmaz bir mövqedədir və oraya aparan yol dar cığırdan keçir.

2020-ci il sentyabrın 27-də Ermənistan silahlı qüvvələrinin cəbhəboyu genişmiqyaslı təxribat törətməsinə cavab olaraq Azərbaycan Ordusu sonradan “Dəmir yumruq” adlandırılan əks-hücum əməliyyatına başladı. 44 gün davam edən Vətən müharibəsi təxminən otuzillik işğala son qoyulması və ərazi bütövlüyümüzün bərpası ilə nəticələndi. Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə qazanılmış möhtəşəm Zəfər tariximizə qızıl hərflərlə yazıldı.

Zaman keçdikcə Şuşa qalası böyüyüb inkişaf etdikcə onun ərazisində əhali sıxlaşır və tədricən məhəllələr əmələ gəlirdi. Yeni məhəllələrin adları orada yaşayan əhalinin ictimai vəziyyəti, məşğul olduqları peşə və sənət sahələri ilə əlaqədar idi. Hər məhəllə onun yerləşdiyi sahənin xüsusiyyətinə, orada yaşayan əhalinin milli mənsubiyyətinə, əhalinin haradan köçüb gəldiyinə, yerin adına və məhəllə sakinlərinin mənsub olduğu dini təriqətə görə adlanırdı.

Meşə qaynar həyat mənbəyi, təbiətin yaşıl “ciyəri”, heyvanların isti sığınacağı, quşların doğma məkanı, insanların sevimli istirahət guşəsi, qələm və fırça ustalarının ilham mənbəyidir. Ərazisinin 20 faizə qədəri meşə zolaqları ilə örtülən Şuşanın flora və faunası olduqca zəngindir. Ana təbiət bu torpaqdan heç nəyini əsirgəməyib, onun altı tükənməz xəzinə olduğu kimi, üstü də canlı və zəngin təbiət muzeyidir.

Şuşa şəhəri Azərbaycan ədəbiyyatına, musiqisinə və incəsənətinə böyük töhfələr bəxş edən tanınmış şair, yazıçı, musiqiçi və sənətkarların vətənidir. Onların yaşadıqları bina və evlər də şəhərin hüsnünə gözəllik gətirən, ona özünəməxsus yaraşıq və kolorit verən ünvanlar hesab olunur.

Qarabağ Azərbaycanın əzəli və ayrılmaz parçasıdır. Ermənilər onun dağlıq hissəsində 1923-cü ildə sovet rəhbərliyi tərəfindən yaradılmış muxtar qurumu daima Azərbaycandan ayırmağa çalışmışlar. 1980-ci illərin sonlarında onların mövcud olan şəraitdən istifadə edərək fəallaşması Dağlıq Qarabağın və ətraf rayonların müvəqqəti olaraq itirilməsi ilə nəticələndi.